Óm de 2 of 3 waeke sjteit ein sjtökske in 't Zittesj van mich veur uch mit d'n titel: van KUL pès KULTUUR op dees site mer ouch op mien Feesbouk en op de mail van luuj die 't sjtökske op hun eige mail wille kriege.
====================================================================================
Van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch.
Jaorgank 9 nr. 19 11-11
Euver ’t Groot Zittesj Dictee en de Alaaftrap.
’t Waar ein gezèllige bieinkóms, ’t Groot Zittesj Dictee van Veldeke Krènk Zitterd in de Vief Heringe. Ónger de titel “Cultuur es hartsjlaag in tieje van bezuiniginge”, haet sjtadsdichter Drik Heffels ’t neugende Groot Zittesj Dictee gesjreve. Viefentwintig deilnummesj mouste de twelf zinne, gans dudelik veurgelaeze door Veldeke besjtuurslid Carina Daniëls, in goud Zittesj perbeiere op te sjrieve. Nao aafloup woorte ze same, in goud vertroewe natuurlik, naogekeke. Aaf en toe woort waal gediscussieierd (of gevreigeld) euver de sjriefwies van beveurbeeld “aombenummend”, “gedichte(r)”, “däörehèk”, “bluie” en “Lömmerich(t)erveldj”, mer oetèntjelik is jederein tevrei heivesj gegange. Martin Pfeifer maakde de wenigste faeler en wón dit jaor de houfpries.
Zelf höb ich óntdèk, dat ich al jaore dezelfde faeler sjrief: mien KULTUUR mót CULTUUR zeen volges Veldeke! Mer geer houf geinen angs te höbbe, d’n titel van mien sjtökskes blif van KUL pès KULTUUR en wurt dus neit verangerd. Ich bèn, óngerwiezers eige, toch eigewies en gebroek de sjriefwies van Paul Prikken z.g. dae ’t veur 30 jaor in zien “De taal van de Maas” (oet 1994) al haet euver ‘kultuur’, ‘kultereel’ en ‘kultuurhoes’. Bèn trouwes ouch benuud nao ’t vernuujde Gruin Buikske van ’t Zittesj dat bènnekort oetkump.
Vandaag, in awd Zittesj: huuj, is ‘t de 11e van de 11e Sintermaerte èn d’n aanvank van ’t Vastelaovessezoen! De radiowèkker maakde mich vanmörge wakker mit “Wie der Herrgott Limburg hat gemaak”. Doe höb ich metein euvergesjakeld nao ós eige Radio Nónnevot! Bèn neit allein eigewies, mer ouch nogal chauvinisties 😉 De eesjte Sjpasvogel höb ich ouch al besjtèld ! En zaoterdig aansjtaonde, de 16e november, wurt ’t Vastelaoveshoes geäöpend (Lömmerichersjtraot nómmer 16) wo-in tiedes ’t vastelaovessezoen ouch de Marottewinkel kump. Door ’t jaor haer fungeiert ’t Vastelaoveshoes es museum.
Oppe Mert is op 16 november vanaaf 19:00 oer de Al-aaf-trap mit oetruiping van Sjtadsprins?????? en de jubileisjlager: ????? Veer laote ós verrassje.
Pès de volgende van KUL pès KULTUUR, euver ein waek of twee, drie.
Gaer gedaon, reacties: johnhertogh@gmail.com
===================================================================================
Van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch.
Jaorgank 9 nr. 18 27-10-2024
Wèntjertied
Zeet geer al gewènd aan de wèntjertied? Ich höb d’r wenig van mitgekrege, jao ein urke langer kènne sjlaope. Vraog mich trouwes aaf of dat wissele tösje zomer- en wèntjertied nog neudig is. Wie lang zeen ze de al euver aan ’t discussieiere? Da’s polletik en de vaste laezesj van mien sjtökskes weite dat ich dao wenig mit ophöb. Me mót sowieso oplètte waat gezag en gesjreve wurt. De veurige keer sjreef ich get euver ‘t evenemènt wobie de nuuj Oktoberfeesmiss woort gepresenteierd oppe Mert in Zitterd. Ich sjreef dat ich dat evenemènt sjameswaerd vónj. Ich dènk dat sómmige mich dat toch neit in dank höbbe aafgenómme. Daoróm höb ich zelf mer in sjtilte geprotesteierd door neit nao Oktoberfees TV te kieke… Ich heur leiver Zittesj es Holles! 😉’t Oktoberfees zelf waar waal weier ein prechtig sjpektakel! Ein extra patsj aaf veur alle vriewilligesj.
Groot Zittesj Dictee.
Veurdat ich ’t vergaet: dónderdig 31 oktober wurt ’t Groot Zittesj Dictee gehawte. Om 19:30 bie De Vief Heringe. De inkóm is veur niks, waal gaer aeve aanmelje via veldekezitterd@gmail.com want ’t aantal plaatsje is beperk. Ein paar tips van meister John! : de è (sjtraepke nao lènks): bèd of nèt; de ó (sjtraepke nao rechs) lóch en mótte. De ae: gaer, baer. De ao: kraom of paol ; in ’t Zittesj gaef ’t gein klank oa! De äö päölke, träöt en väöl dus neit vööl!; De aw: kaw(d); aw(d), gaws, kawf, hawf. Aope lèttergreep: sjus wie in ’t Holles: moder, wages; grote; erepries. Leenweurd es ingenieur, repertoire: sjus wie in ’t Holles.’t Dictee is dits keer gesjreve door óze sjtadsdichter Drik Heffels oet Bor! Es geer mitdoot: väöl sukses! Ich gaon zeker d’r haer, of ich mit sjrief weit ich nog neit ! 😉 Ich maag namelik niks veurzègke…
Halloween.
Op daen dónderdig is ’t ouch Halloween, mer dao sjrief ich neit gaer euver. Ómdat ich die griezelige figure die dèks ónger ’t nepbloud zitte en euveral ‘gewóndj’ zeen väöl erger vènj es ein fien zjwart gesjmink gezich van de helpesj van Sinterklaos! Ich haw weier ein sjoon foto van Zjwarte Piet gekrege en dem gedeild op mien feesbouk. Drie daag woort ‘r gedeild en daonao weggehaold door FB. Ónzin toch.
Van ’t Oktoberfees nao Vastelaovend is mer eine kleine sjtap. ’t Is jao bekans de 11e van de 11e. En op 16 november de Alaaftrap oppe Zittesje Mert. Op Marotte TV kènt geer ’t ganse pregram van ‘t 13x11 jubileum zeen: Plök d’n daag! Ouch L11 Alaaf is al drök ómgang gewaes mit ’t zuike van ’t Vastelaovesgezich 2025. Ich zoug ze veurbie kómme en vónj ze sjtök veur sjtök allenej aeve sjoon.
Zo, dat waar ’t weier veur noe. Gaer gedaon. Mit de kómplimènte van John.
Pès de volgende van KUL pès KULTUUR, euver ein waek of twee, drie.
Reacties: johnhertogh@gmail.com
===================================================================================
Van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch.
Jaorgank 9 nr. 17 maondig 7-10-2024
Doeve.
’t Is alweier veurbie, mer zaoterdig 21 september waar ‘t de Internationale Daag van de Vrei (vrede)! In 1981 door de VN in ’t laeve geroupe. Dezen daag sjteit in ’t teike van waopesjtilsjtandj en geweldloosheid! Al mee es veertig jaor! Tja... Daoróm sjtaon dees doeve baove mien sjtökske. Doeve kómme ouch dèkser veur in de Biebel. Dees vredesdoef verwis nao de vogel dae door Noach woort losgelaote naodat zien Ark waor vasgeloupe. De doef koum trök mit ein olieftekske in de sjnavel…ein teike van dreug landj in de buurt en dat ‘t water aan ’t zakke waor. Ein koppel doeve is ’t symbool van de leifde. In vruiger jaore kènde me ’t doeverech. Allein de adel en geistellikheid móch doeve hawte! In de Tachtigjaorige Oorlog woort de doef al gebroek óm berichte euver te brènge vanoet belegerde sjtae. En in de Eesjte Weltkrieg gebroekde de Dutsje legers én de geallieerde posdoeve. Tiedes de Olym-pische Zomersjpele van 1900 in Paris stjtóng ’t aafsjeite van laevende doeve op ’t program! Doe woorte ongeveer 300 veugel doodgesjaote. Daonao woort dit óngerdeil gesjrap en de veugel woorte vervange door kleidoeve! Noe weit ich van de doevesjport aeveväöl es van quidditch oftewaal zjwerkbal, bekènd van de Harry Potter. Ofsjoon, ich weit waat doevepitte zeen, waat ‘ne doe-vesjlaag of doevesjpiekert is en dat me vruiger dóffes zag taege ein doevehok.
Jeugherinnering:
Vrundj Toon haw ein lóchbuks (van de pap) en mit die fluuskes of keugelkes sjaote veer op houtdoeve die in de denne zoute. Väöl höbbe veer d’r doe neit geraak, mer sjpannend waar ’t waal. ’t Is noe verjaord, angesj.. Ich geluif das te d’r in dezen tied ein jachvergunning veur mós höbbe!
Aeve euver gister: Oktoberfees
De Mert sjtruimde langzaam hawfvol. De zón sjeen volop. De terrasse ware vol en sfeervol. Waat zich op de opgeblaoze kiosk aafsjpeelde krege veer neit mit. Aaf en toe flarde feesmeziek, deils laif. De camera-luuj leipe drök op en aaf, wodoor ós väöl oet ’t zich woort ónttrókke. De reklaam tösjedoor (in ’t Holles) waar gelökkig bekans onversjtaonbaar. De prezentatore hawwe zich versjtaoke achterin de kios. ’t Program van de zösdaagse, ouch in ’t Holles, waar koum te versjtaon. Oppe TV zal waal alles goud te volge zeen. De nuuj miss woort doe opgebrach. Ómdat zie ouch achterin de kiosk bleef sjtaon, waar wenig te zeen en te heure van häör. Ich höb nog mitgekrege dat ze Juliette Frijns-Hermans heisj. Gelökkig dat ’t op de terrasse waal gezèllig bleef. Mer dit “evenemènt” vónj ich mer sjameswaert.
Pès de volgende van KUL pès KULTUUR , euver ein waek of twee, drie. © John Hertogh.
=====================================================================================
Van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch.
Jaorgank 9 nr. 16 16-09-2024
Waat vlug d’n tied
Zo óm de twee, drie waeke sjik ich uch van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch. Intösje zeen d’r al weier sjoon evenemènte gewaes: ’t prech-tige alternatief Sjöttefees en de Aope Monumentedaag, mit ónger angere de unie-ke oldtimer tour. En waat sjteit ós te wachte? Daags nao de traditionele film- en naokaartaovend wurt op zaoterdig 28 september ’t ZVK, Zittesj Vastelaovesleid-jeskonkours gehawte in de Optochhal aan ’t Fischerpaad. Op dezen aovend zal de top drie gekaoze waere dao doorgeit in de sjtried óm oze Jubileiumsjlager 2025. Taeves zal in de categorie ‘covers’ ouch de bèste cover gekaoze waere. De hal geit aope om 19:00 oere, d’n aanvank is óm 20:11 oere en d’n inkóm is gratis. De aovend wurt traditiegetroew aafgetrap mit ‘t wènnende leidje van ’t aafgeloupe sezoen. Dat waar “Ich Aom Zitterd”, gezónge door Nigel en Luc. Tiedes daen ao-vend waere de prieze “Bèste Nuujkómmer” en “’t Meis Zittesj Elemènt” sjus wie aafgeloupe jaor oetgereik. Pès zo wied de Vastelaovend😉😉😉 Wurt vervolg.
Wiejer mit get KUL
“Mit ein plestik tuut mit nuuj gimsjoon, ’n nuuj korte bóks, handjdouk en T-shirt fitsde ich d’r haer. ’t Op- en aafsjtappe ging mich al neit mee zo goud aaf. In de kleidkamer rook ‘t esof emes gans lang geleje zien zjweitzökke dao haw laote ligke.
Ónger leijing van de therapeut begoosj ich mit de eesjte eksersisie: eesj de boek intrèkke en dan op de kneie en henj ‘ne saort superman sjpele. Dat lökde neit zo goud, ich kipde óm en ich kreeg al de metein de naam van super-opa. Daonao leit ‘r mich doon esof ich op ein Franse wc zout: bein oeterein en vot achteroet. Wie ich daonao mous loupe wie ‘ne soldaot, mer dan in ‘slow motion’, keek ich sjoew óm mich haer of hae soms versjtaoke kameraas haw opgehange…En wie ich thoes ómgang góng mit mien daaglikse eksersisies koume de kleinkènjer neit bie van ’t lache en höbbe metein fotoos van super-opa in actie gemaak. Gelökkig höbbe ze die (nog) neit op feesbouk gezat! Waag ‘t uch neit! 😉” (oet mien perseunlik archief)
PS: Gounsdig a.s. sjteit in de gratis veurnikse bielaag de VIA van de gezèt (de Limburger) miene volgende rubriek euver Ós Modesjtaal. En wie ummer is dae dan ouch te laeze op mien feesbouk en op mien sait: www.zittesj.jouwweb.nl
Pès de volgende van KUL pès KULTUUR . Mit de kómplimènte, © John Hertogh.
====================================================================================
Van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch.
Jaorgank 9 nr. 15 28-08-2024
St. Rosa, sjtadspatronès van Zitterd
Es ich dit sjrief zeen bekans alle festiviteite róndj Sint Rosa achter de rök. Ein sjoon traditie die saer 1669 in sjtandj wurt gehawte. En waat höbbe veer väöl gelök mit ’t waer gehad. Danke Sint Rosa. Mer veer mage ouch neit vergaete dat zo’n teen jaor geleje de zusters Dominicanesse van Sint Cecilia nao Zitterd zeen gekómme. Dat wurt zaoterdig 31 augusus om 16:00 oer gevierd in de Patesjkirk (Sint Michielskirk)oppe Mert. En bènnekort vertrèk ouch de (wanjel-)baewaeg van Zitterd nao Kaevelaer. Ze vertrèkke vanoet de Grote of St.Petruskirk. Die kómme aan op 9 september en sjloete dan aan bie de pelgrims die mit de bus zeen gegange. In mien archief vónj ich nog ein sjtökske hiejeuver mit d’n titel Baewaeg.
Hae droug ein geroete patsj die hae baeter ein maot groter haw kènne koupe. Zie waar ein vruiger blóndj maedje op laeftied. Get wiejer op zout ein anger echpaar oet dezelfde priesklasse. Veer zoute allenej same in de bös op waeg nao Kaevelaer. Meneer pesjtoor zout naeve de chauffeur; hae lous aaf en toe get veur oet zien mèsbouk. De chauffeur waar ‘ne Belsj oet Heppeneert, dae leiver nao Sjpanje haw wille vare mit veertig jóng blónj toeriste es mit veertig aw gouw kattelieke nao Kaevelaer. Euver ziene meziek ware de meininge nogal verdeild; de meiste vónje Beppie Kraft sjoner es ‘t Gregoriaans.
In Kaevelaer krege veer vlaaj bie de kaffe krege, mer nao de eesjte bóf wóste veer dat de bekker bekans op ’t sjouf mós ligke. Veer loute grote sjtökker ónger ‘t servèt verdwiene. De kaffe waar gelökkig baeter. Drie kerteier later begoosj de mès. Dao kèn ich mich neit mee väöl van herinnere. Jao d’r woort, gelökkig kort, gepraek in ’t Dutsj én op zien Holles, mer ich woort bekans neit goud van de wierouk en odeklónj óm mich haer. Op aanraoje van meneer pesjtoor gónge veer nao de aetzaal van de Goldener Schwan. Ouch in dat gesjef sjtónge de servètte nao aafloup bol...
Mit twee baekaerse en driej medaajes – veur de naober aan beidskenj – en ein grote bloudwoosj in ’n blaw plestik tuut mit ’t bild van de Maag Maria d’r op höbbe veer nog ein hawf oer gezóch nao de bös. De Belsj haw ein baeter plaatsj gevónje!
Wie jederein op zien eige plaatsj zout, gouf meneer pesjtoor door dat hae mit de patsj róndj zou gaon. De Belsj keek opèns väöl vruntjeliker. Ouch ziene meziek woort dat. Bie ’t oetsjtappe höb ich häöm toch mer ein handj gegaeve. Ich laot mich toch neit kènne…
Pès de volgende van KUL pès KULTUUR . Mit de kómplimènte, © John Hertogh
=======================================================
Van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch.
Jaorgank 9 nr. 14 06-08-2024
Al weier trök
’t Liek zolang geleje dat veer op vakans ware… Intösje zeen al zoväöl gouw, fejn mer ouch gans verdreitige dènger passeierd, die-s te neit metein mitkrigs in ’t boetelandj, zeker este dao sjlechte of gein wifi höbs. Mer dat óntbraeke van wifi haet ouch veurdeile: me haet de rös wonao me op zuik is! En die höbbe veer gelökkig gehad. De batterie is weier opgelaje.
Ich zal uch neit vermuije mit de name van de laoker, gehuchter en dörper wo veer ditskeer gewanjeld höbbe of waat veer die daag allenej gezeen, gegaete, gedrónke en mitgemaak höbbe. De meiste vakanse-gengesj zètte dat allewiele op FB of Instagram! Ich perbeier mich te beperke mit get fotoos 😉 op mien feesbouk en mien sait. (oppe sait eesj es ich thoes bèn)
En waat sjteit ós noe nog te wachte in de res van de zomer? Veur de sjport-leifhöbbesj natuurlik de versjeie finales van de Olympische Sjpele in Paries, en korterbie de Sint Rosapercessie en ’t SintRosa-festival - de eesjte zónger Sjef – in ós eige Zitterd. Ich höb dao oots ein gedich euver gesjreve: Herinnering aan St.Rosa (1990):
De eesjte keer mit de percessie
Ich waar sjus biej de fanfaar.
Loupe in dae sjuvende percessiepas,
Gister nog geoefend in 't rippetiesielokaal.
Óndanks de wesjpin wiebelt 't blaedje
mit de sjone nuje percessiemarsj
Ich blaos oppe miene zilvere tuba,
dae mit jedere sjtap zjwaorder wurt.
De zón en mien uniform zeen zo heit,
de baeremötsj maak 't nog get wermer.
Aaf en toe wurt ‘t mich te väöl.
en zèt ich de trööt mer effe aaf.
Zjweitdröppele pitsje in mien ouge
en wespe kómme geveerlik kortbie
Hawverwaege de berg sjtaon veer sjtil,
die van de Phil zeen al op de waeg trök.
Es veer ‘ns zo wiet zouwe zeen..
De tambour-maître begrip mich
en blees op zien fluit.
Pès de volgende van KUL pès KULTUUR, euver 2 of 3 waeke…
Mit de kómplimènte, © John Hertogh.
====================================================================================
Van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch.
Jaorgank 9 nr. 13 14-07-2024
Euver de hèlf.
Veer zeen bekans euver de hèlf van ’t jaor 2024. Ich koum op Feesbouk al ein herinnering taege: euver 23 waeke is ’t Krismes! ’t Mót neit gekker waere…
Veur daen tied is d’r nog zoväöl sjoons te doon. Ich gaon ditskeer neit al-le evenemènte in en róndjóm Zitterd opnuime, die sjtaon allewiele al op zoväöl plekke. ’t Is waal jaomer dat de raege-sjoele en ‘t sjlech waer dèks de sjpas bedórve höbbe. Gans vruiger zag me hie dan: dat of dae haet mich de sabbat verknibbeld! Letterlik is de sabbat natuurlik de Joodse rösdaag dae begoosj op vriedigaovend en eindigde op zaoterdigaovend. Wie-t geer wit waar d’r in Zitterd eeuwelang een bluijende Joodse gemeinsjap, mit ein synagoge in de Meulenbaekstjraot en later in de Plakstraat en ein eige begraafplaatsj op Fort Sanderbout en later aan de Dominicanenwal. Mesjiens dat baovesjtaonde oetdrökking oet daen tied sjtamp.
Vakans en
Dit sjtökske höb ich in verbandj mit ós vakans al get vruiger gesjreve, daoróm geit ’t neit euver aktueel zake. En ómdat ich minder tied höb zeen de lettesj ouch get groter 😉 Zuikend nao ein nuut óngerwerp vónj ich weurd die ich saer jaor en daag neit mee gelaeze of geheurd höb.
Ich wil ze gaer mit uch deile: flatsje veur ein eksame, de röksjtrank oetsjnoeve, kelle henj höbbe, de achter-opsjöt, brozele oppe baom van de kaffetas, eine watsj óm dien ore kriege, las van eine waegesjeet höbbe, dampetig waer, vottetesj, dae haet eine fie-mel, kuulkesjarre mit uve, dat is eine gaaplaepel, hae tóddelt zich get aan.
Zo kèn ich nog lang doorgaon, mer mesjiens ein anger maol. Ich vang mer aan mit de wage (te laote) wesje, de kóffesj te pakke, ’t graas te sjnieje, d’n haof sjóffele… geer kènt dat waal. Ich wunsj jederein alvas ein sjoon vakans, veural mit get mee zón es pès noe toe!
Pès de volgende van KUL pès KULTUUR, euver 2 of 3 waeke…
Mit de kómplimènte, © John Hertogh.
======================================================================================
Van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch.
Jaorgank 9 nr. 12 19-06-2024
Vakans, felicitaties, Oranje en nog mee…
Veer zeen al wied op waeg in juni, väöl luuj kriege al vakanskriebels. Verkans, vekans, vakans, vakanse, verkanse en in ’t Belsj höbbe ze ’t euver verlof. Wo gaot geer haer? Veer gaon ein waek nao ’t boetelandj en in die gaengend dao sjpraeke ze weier gans anger dialek: Trierisch. Ich mein dat ze ’t Moselfränkisch nuime. Ein paar weurd deige mich toch aan ‘t Zittesj dènke:’n pärd is ein paerd, ein räjenschörm is ein perpluuj, ein kuhflatsch is ein flat van ein kou, eine deiwel is eine duvel en ‘ne dinnschissbraddler is emes dae dómme kal d’roet sjleit! Prechtig, toch?!
Mer laote veer ’t mer op richtig Zittesj hawte. Sjiek hè, dat Sjef Schurgers de Toon Hermanspries haet gekrege. Es eme ’t verdeind haet, dan is ’t Sjef waal. Eine dikke perficiat, ouch van mich. Veer kènne dees daag blieve feliciteiere: alle sjoliere en sjtudente die gesjlaag zeen veur hun exames: ouch veur uch van harte gefeliciteierd. En degein die nog her-exames höbbe, of ’t noe neit gehaold höbbe, volgende keer mee sukses. Trouwes, zeen alle vadesj ónger de laezesj ouch goud bedach mit vaderdaag?
Waat mich nog van ’t hart mót: ik sjrik ummer van die berichte euver klöp-pertieje en ruzinge op sjole, wobie zelfs de awwesj zich gaon muije en wo metser waere gebroek of berichte euver aafgeblaoze gala- en anger feeste, wo me zich neit haet kènne gedrage! De gezèt sjteit ‘r vol van. Ouch die misdraginge in trein en bös of taege hulpverlenesj kèn ich neit begriepe. Ich zou zègke: gedraag uch!Intösje is ’t Europees voetbaltournooi ouch van sjtart gegange. Op ’t momènt dat ich dit sjrief haet Oranje de eesjte wedstried gewónne van Pole. Verwach van mich gein oetgebreid versjlaag, want z’ónne grote voetballeifhöbber bèn ich noe ouch weier neit. Jao, de matches van ós eige landj wil ich waal volge en waat daonao kump, ich zeen waal.
Ich gaon aafsjloete mit ein positief berich dat kómmende zóndig van12.00 pès 17:00 oer weier ’t Geheime Tuinen festival wurt gehawte. Mit meziek, dans, gedichter, wanjelinge, ‘workshops’ en eine gruine informatiemert.’t Is al de teen-de editie. Ich bèn d’r dits keer neit bie mit mien gedichter, mer gaon waal loestere nao mien favoruiete band: Baroesjko! Mesjiens zeen veer ós dao.
Pès de volgende van KUL pès KULTUUR. Euver 2 of 3 waeke…
Mit de kómplimènte, © John Hertogh.
===============================================================================
Van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch.
Jaorgank 9 nr. 11 02-06-2024
Dialek en zo…
D’n tied vlug óm, is dat zo of allein mer ómdat ich mit zoväöl dènger tegeliek óm-gang ben? Mót waal nog aeve kwiet dat ich ’t nog ummer jaomer vènj dat de dialek-aovend bie De Graven in Munstergelaen neit is doorgegange. Woróm? Te wenig intresse veur ’t dialek? Ich lous sjus in de gezèt dat Veldeke Limburg ein paar nuuj jóng besjtuurslede haet gekrege. Dat belaof get. D’r zeen ouch al sjoon projèkte opgezat veur en door de jeug. Ichzelf gaon geweun door mit ‘t sjrieve in mien modesjtaal. Gelökkig zeen anger dènger waal doorgegange: ’t dialektoneel van Toneelclub Euverhaove waar ein groot sukses en dat van sjpeelgróp Pancratius Munstergelaen belaof ouch väöl gouds; Guus Kitzen oet Sjipperskirk haet eine prachtige bundel oetgegaeve en ’t Gelaens Verzètje* waar ouch gans sjoon. Zelf zeen veer nao de “Kaffeklatsj” in ’t Sjtröatje in Landgraaf gewaes. Ein en al dialek, ge-wel-dig! *Woróm zou zoget neit in Zitterd kènne??
Geneite in ‘t häöfke.
De aafgeloupe tied höb ich weier väöl veugel in ozen haof gezeen: sjpechte, mael-desj, vènke, zjwerbelkes en hègke- en hoesmösje. Gelökkig gein roeke; in Valkeberg zègke ze roke. Die kènne baeter wegblieve! Vanoet de beukehègk, de klimop en ónger versjeije daakpanne tjirpelt ’t aan de loupende bandj. Die beeskes höbbe väöl hónger, dènk ich. Lösde die jóng veugelkes mer sjlekke, die kroepe d’r genóg. Es ’t röstig is kómme ouch de eikäörkes trök, ze zeen allewiel mit z’n twee. Vanaaf de tuintafel, wo ze eesj de viejeulkes oet de pöt dabbe, kieke ze mich astrant (vrech) aan. Mer ich gaon ze neit vouwere, sjtraks weite de ratte en roeke dat ouch!
Juni-waer.
Wós geer dat de gemiddelde tempratuur in ein normaal jaor in juni euverdaag 20,9 graad zou mótte zeen? Ouch zou in juni 7 oer zón per daag sjiene en veer zouwe 17 werm en 6 zomerse daag mótte kriege. Laot veer haope dat ’t èntjelik richtig vruig-jaor wurt. Ich bèn d’r waal aan toe. Noe ich dit sjrief höb veer vas waer: raege.
Feeste in juni.
In Zweden, Noorwegen, Denemarken, Finland en IJsland wurt op 20 juni ’t mid-zomerfees gevierd. Op 24 juni, Sint-Jan wurt de gebäörte van Johannes de Duiper gevierd èn miene naamsdaag. In ós landj wurt vaderdaag gevierd op de driede zóndig in juni. Weier get óm nao oet te kieke dus.
Pès de volgende van KUL pès KULTUUR. Euver 2 á 3 waeke…
Mit de kómplimènte, © John Hertogh.
=======================================================================================
Van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch.
Jaorgank 9 nr. 10 14-5-2024
Trök van weggewaes…
Nao ein paar daag wanjele in ós geleifde Eifel, loug ein sjtaepelke gezètte vaerdig óm ’t awd nuuts te laeze. Waat in ‘ne korten tied kènt gebeure…Klein en groot nuuts, ich laes ’t allenej. Van de sjtried taegen ’t aafsjeite van zjwerfkatte in Friesland, de rel óm de Hema roukwoosj, de sjoud van MVV, euver de eige sjtreektaal sjpraeke in de kènjeropvang, euver de pilsindex, de mien Beatrix in Remunj, euver ’t neit doorgaon van de Optochfilm van de Marotte en de Marcellinus en Petrusfeeste in ’Zitterd-zuid’, euver de sjried tösje de krankehoezer van Zitterd en Haelder,euver ’t Europees Leidjesfestival in Zwede, enz.enz.enz. Maar dat zult geer ouch waal allenej höbbe gelaeze.
Aeve get reklaam make…
Mörge – 15 mei - maag ich weier ein toneelsjtök recenseiere. Toneelclub Euverhaove sjpeelt in ’t Gemeinsjapshoes ’t Waope van Lömmerich hun nuutste sjtök: “ Hallo, blief geer effe hange”. ’t Wurt ouch nog gesjpeeld op 16 en op 19 mei (matinee), op 23, 24 en 25 mei. Kaertjes kent geer besjtèlle bie www.toneelclubeuverhaove.nl Woróm in Lömmerich? Ómdat ze nog geine nuje oetbater van Gemeinsjapshoes ’t Kaar in Euverhaove höbbe gevónje, maag de toneelclub tiedelik in ’t Waope van Lömmerich sjpele. Me haop dat ze volgend sezoen weier trök nao Euverhaove kènne. Daags d’rop dónderdig 16 mei om 20:20 presenteiert Veldeke Zitterd bie De Limbourg baove : Zitterd kalt en zingk , eine biezunjere aovend veur de leifhöbber van ’t Zittesj.
Noe ich toch ómgang bèn…
Op dónderdig 23 mei a.s. verzörg de Algemeine Sjrieverskrink Veldeke Limburg i.s.m. Veldeke Krènk Zitterd-Gelaen van 19:00 pès 21:00 oer eine Dialek-aovend mit korte veurdrachte, gedichter en eine dialekkwis en… troubadour Jos Meessen dae laif kump zènge!! Dit allemaol bie Gilde De Graven in ’t Gemeinsjapshoes ’t Trefpunt aan de Pan-cratiussjtraot 24 in Munstergelaen.Insjrieve gaer via www.gildedegraven.nl
(INTÖSJE GANS AAFGELASJ)
Nog eine dan…
De vieftigste daag nao Paosje is ’t Pènkste. In miene rubriek Ós Modesjtaal dae vanaaf gounsdig in de VIA van de gezèt sjteit höb ich dao ouch euver gesjreve. Dao sjteit ouch waat eine pènkspummel is!
Pès de volgende van KUL pès KULTUUR . Mit de kómplimènte, John
====================================================================================
Van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch.
Jaorgank 9 nr.9 21-04-2024
Ein weekend vol meziek.
De aafgeloupe waek höb ich kènne geneite van twee geweldige meziekeve-nemènte. Vriedigaovend sjpeelde in ’t Toon Hermans Theater ’t Eusteriekse koperseptet Mnozil Brass. Mnozil Brass is vernuimp nao Josef Mnozil van ‘t Mnozil Café taegeneuver ’t conservatorium in Wene, wo de muzikante in de neugitiger jaore èns per maondj ein jazzsessie sjpeelde. Es awd tubasjpeler höb ich ze ummer gaer wille zeen en heure. De eesjte maol in ’t Parkstad-theater en noe dan in ós eige sjtedje. Eine mix van professionaliteit, komedie en slapstick. Sóms lóchtig en blie, soms ernstig, zelfs absurd. De trómputte, trombones en de tuba bezörgde ós jedeskeer aafwisselend houndervel, dood-se sjtilte en de lachsjtupe. Ouch hun closeharmony gezank klónk fantasties. De zaal vol leifhöbbesj genaot van de eesjte pès de lètste menuut. Op ’t ènj woort veur de jäörige Karin Colaris - mien eesjte ‘träötjuf’ - Happy Birthday gesjpeeld en dochter Lisa moch op de buun aeve mitsjpele!
Zitterd sjitterde weier.
Aafgelaope zaoterdig höbbe veer kènne geneite van ein gans oetverkoch Zitterd Sjittert, ein evenemènt van De Laammaekesj. De driede versie alweier. In Boeteplaatsj De Vief Heringe waar ‘t gezèllig én knatsjvol. Ein geweldig combo o.l.v. Cyrille Niël mit ein oetsjtaekende blaozersectie be-geleidde bekènde Zittesje artieste. Feeby Niël , Younique, Fieny Cals, Esther van Cleef, Saskia Steuns, Marc Courage en Paul Ruigt brachte besjtaonde en eige Zittesje leidjes, mer ouch bewirkde of vertaalde wereldhits in ’t dialek. De volle zaal klatsjte, zjwejde en zóng volop mit. Nicole Schurgers zörgde op häör fien maneier veur ein humoristiese presentatie. Taege ’t eind van d’n aovend woort de driede “Laammaeker van ’t Jaor” oetgeroupe: de heer Lejoa Beursgens. Ómdat hae neit dao waar, haw ‘r de pries veur ziene inzèt veur de Zittesje kultuur al eerder gekrege. Ouch de luuj van ’t geluid 😉 en ’t leich en de mitwirkesj van de Vief Heringe zörgde dat alles nao wunsj verleip. ’t Waar eine prachaovend. Dank aan Maurice, Mitchell en Rob! Geer houf neit op zuik te gaon nao ein groter podium, sjus dit ‘hoeskamergevuil’ is ein van de krachte van Zitterd Sjittert. En dat is neit allein mien meining!
Pès de volgende van KUL pès KULTUUR Mit de kómplimènte, John
===============================================================================
Van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch.
Jaorgank 9 nr.8 16-4-2024
Bènnekort is ‘t weier meivakans. Es sjoolmeister kreeg ich ummer te heure: “Waat höb geer ’t toch goud, zoväöl daag vrie in ’t jaor!” Dat is ouch zo, tèl mer mit:
Ein jaor haet 365 daag wo-op gewirk kènt waere. D’r zeen 52 waeke wovan al twee daag vrie (weekend), dan blieve d’r nog 261 daag euver. Per daag wirks te 16 oer neit, dat zeen 170 daag, dan blieve d’r 91 daag euver. Jederen daag drènks te ein hawf oer kaffe of thee, per jaor zeen dat 23 daag. Euver: 68 daag. Ein oer tösje de middig pous zeen 46 daag. Zo blieve d’r nog 22 daag euver óm te wirke. Normaal bèste twee daag per jaor krank, zodat nog 20 daag euverblieve. Daobie kómme de vief verplichte feesdaag in ein jaor, blieve euver: 15 daag. Este twee waeke vakans höbs, blif nog einen daag euver óm te wirke!!!!
Degein dae dit haet bedach, haet zeker neit bie mich in de klas gezaete, want hae kènt neit raekene! 😉
Mer zónger flawweKUL: de ‘secundaire arbeidsvoorwaarde’ veur ’t ónger-wies zeen neit sjlech, vènj ich. Mer ze mótte dan ouch hel wirke en neit allein in de klas. Ein veurbeeld: wie ich in 1970 ’t eesjte jaor veur de klas sjtóng hawwe veer èns in de paar waeke ein vergadering. Veertig jaor later - vlak veur mien pensioneiering - ware dat dèkser twee vergaderinge en euver-lèkmomènte per waek! En de neudige sjtudiedaag! Toch vènj ich ‘t jaomer dat ‘r zo wenig jónges en maedjes meister of juf wille waere.
Bènnekort höbbe de sjole dus weier meivakans. Dat verdeine neit allein de kènjer mer ouch alle luuj die hun begeleide. En dat zeen neit allein de meistesj en juffe! Ich haop dat ze allenej sjoon waer höbbe (dan höb ich dat ouch) en goud kènne oetraste.
Waat de KULTUUR betruf:Ich sjpich mich alweier op Zitterd Sjittert van kómmende zaoterdigaovend in de Vief Heringe. ’t Belaof weier sjoon te waere. En ouch op Keuningsdaag, de gedecoreierde, ‘t Parkfestival tösje 10 en 18 oer: mit regionaal talent, groot en klein. Van pril poptalent pès eine richtige rockband. Dat wurt sowieso gezèllig mit alle activiteite. Amuseier uch.
Pès de volgende van KUL pès KULTUUR . Mit de kómplimènte, John
===============================================================================
Van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch.
Jaorgank 9 nr.7 4-4-2024
Vazele kal.
Ich sjtóng lèts in ei gesjef te wachte pès ich gehólpe zou waere. Achter mich woort de rie ummer langer en langer. Mer ’t waar waal ein gezèl-lige rie, teminste, dat dach ich. D’r woort väöl gelache en zo hel gekald dat ich bekans woord veur woord al koosj versjtaon.
Drie mansluuj hawwe ’t euver eine ‘kammeraod’ dae d’r neit bie sjtóng. “Höbs te gezeen wie dae gister sjpeelde?” vroug nómmer ein aan de anger twee. ’t Antjwoord heurde ich neit goud mer waal ’t enorme gelach. En doe begoosj ’t pas richtig. Nómmer twee deig d’r nog ein sjöp baovenop: “ Höbs te ouch gezeen waafer trainingspak hae droug?” Ein tweede lachsalvo volgde. “En dae sjlappe opsjlaag van häöm”. Zo góng ’t mer door. Volges mich góng ’t euver eine ‘tennis vrundj’. Doe zouws mer zo’n vrunj höbbe!
Eigelik hawwe ze niks zinnigs te zègke. Op ’t Holles nuime ze zo emes eine kletsmajoor. Majoor is ein rang in ’t leger en de naam van eine legerpraediger dae de rang van majoor haet is kletsmajoor. Dae kènt goud praeke, mer waat die drie deige waar ech gein praeke.
Me haet ’t dèkser euver wesjwiever, wawweltesje of braatsje, mer waat dees drie moelejanusse en kwatsjbaere veur eine vazele kal d’roet sjlouge waar ’t toppunt! Sjameswaerd. Óngertösje ware zie de ènnige die nog lachde. De rès van de klantje zjweeg en dach ‘tzelfde wie ich: besjtèlle, betale, nao boete en heivesj! Waat ein gekalfakter!(ge-roddel).
In ein volgende gesjef góng ’t gans angesj toe. De nómmerapparaat waar dao laeg, mer me lètde gedöldjig op wienee hae of zie aan de rie waore. Jederein haw tied zat, zo leek ‘t waal. Dao woort neme bemoeld, dao woort neme aaneingehange. Dao sjtónge waal ein aantal awbeppe, mer die vertèlde gans gezèllig mit hun naobere en d’n tied vloug óm. Dao dach neme besjtèlle, betale en nao boete. De meiste bleve veur de deur nog get nao klasjeneiere veurdat ze wiejer gónge. Waat ein ver-sjil!
Mit de kómplimènte, John Pès de volgende van KUL pès KULTUUR
==================================================================================
Van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch.
Jaorgank 9 nr.6 24-3-2024
Taegesjtèllinge.
Eine ganse angere van KUL pès KULTUUR: Aeve d’r op oet in National Park Eifel
Op d’n daag dat de lente begoosj, leipe veer tösje Luftkurort Heimbach – de kleinste sjtad van Nordrijn-Westfalen - en häör wiek Hasenfeld in ein lekker veurjaorszunke. Veer beklómme de Meuchelberg en gónge raste op eine Eifel-lusbank, z’ón houte bank wo me mit z’n tweeje kènt zitte of ligke en mekaar toch in de ouge kènt kieke.
‘ne Sjlók water, ’n appelsien en eine krèntebol is de lunch van vandaag. Aafval zo wie ’t heurt in de bak dae naeve ’t infobord sjteit. Alles zuut ‘r wie gelek oet, sauber und gründlich. Geine graffiti, jao ein paar sjtikkers van wanjelclups en de verkennerie, mee neit. Dao lous ich ouch dat veer ein gemiddeld klöm-percentage van 8,2 % höbbe gehad en de sjteilste 100 maeter zelfs mit 14,2 %. Toch neit sjlech veur zevetig-plussers! In de wanjelgids woort dees wanjeling es ‘gemekkelik’ ómsjreve! Bietsjke euverdreve 😉
Óngerwaeg hawwe veer sjoon oetzich oppet ’t sjtedje mit de witte vakwerk-hoezer. De buim ware nog neit in blaad en veer keke neier op de kirke, oppet kesjteel Hengebach en op de in Jugendsjtiel geboewde waterkrachcentrale die dao aan ’t sjtuwmeer lik.
Wie veer lang genóg geras hawwe leipe veer dwaesj door de bósj euver sjmaal paedjes veurzichtig trök ómleeg en zouge al aaf en toe narcisse de köpkes opsjtaeke.
Bekans óngeraan woorte veer door eine kirkef geleid. De paorte van de kirkef sjtónge oetneudigend aope, ouch veur de wanjelaesj! De prechtige, goud verzörgde grave en blinkende urneveldjer sjtónge en louge sjtrak naevenein. Ouch hie gein sjpaor van kapotte sjtein of anger vandalisme. ’n Richtige lètste rösplaatsj.
Wie veer aeve op ein bank gónge zitte, mous ich dènke aan de protestantse begraafplaatsj van Zitterd, die taegeneuver ’t Toon Hermanstheater lik. Wie ich dao lèts langs leip sjrók ich van ’t breifke dat dao ophóng: Gesjlaote waeges vernielinge, deifsjtal en drugs-gebroek! Ich lous dao euveriges ouch dat ze in Zitterd al vruig ein protestantse gemeinte hawwe. Dat koum ómdat de hertog van Jülich (gein famieje) toendertied Jode en ouch Protestante in Zitterd toeleite (deige gedoge) en mit rös leite. Volges ein kroniek oet de tweede hèlf van de 14e eeuw woonde doe ouch al Joden in Zitterd. Róndj 1350 woorte zie sjlachoffer van vervolginge en daonao höbbe d’r 150 jaor gein mee gewoond. De awdste bekènde Joodse begraafplaatsj loug op Fort Sanderbout. Die woort eind 17de eeuw in gebroek genaome. Kort nao 1600 hawwe de Protestante ouch al ein eige begraafplaatsj hie. Ein biezunjere. D’r zeen zelfs graafmonumènte wo èngele op sjtaon en herden-kingsplaetjes aan Lourdes. Ich höb ’t jaomer genóg neit mit eige ouge kènne zeen, ómdat de begraafplaatsj – wie gezag – gesjlaote is.
Wie veer ein paar daag in de Eifel genaote hawwe van de ómgaeving en ’t sjoon waer, woorte veer oppe lètsten daag euvervalle door ein sjoel hagel! Waat ein taegesjtèllinge.
Mit de kómplimènte, John Pès de volgende van KUL pès KULTUUR.
==============================================================================
Van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch.
Jaorgank 9 nr.5 26-3-2024
Bekans april !
Wie vèndj geer dat noe? Dat gedouns euver houte of plestik paerd, aolifante of leeuwe op de drejmeule oppe kirmes. Ein 1 aprilmop? Sjtraks maags te ouch nog geine opblaosbare krokodil in dien zjwömbad höbbe, of eine zjwömbandj van ein aenj zjwaan of flamingo! Mage de kènjer waal nog euver ’t paerd sjprènge in de gymzaal? En waat noe mit de yoga-oefeninge wie de hóndj, cobra, kat-kow, vlinder, doef en dolfijn? (die besjtaon ech) Ich vuil dat ich kaod waer es ich zo get laes. Sjus wie ’t plan óm ’t woord mo(o)der te sjrappe oet ’t bevolkingsregister! Gelökkig bèn ich neit de ènnigste dae dat flawwekul vèndj. Mer vilt dit noe ónger KUL of KULTUUR?? 😉
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Wat waal bij de KULTUUR van Zitterd heurt, is ’t krómbroodrape op 10 meert jl sjus wie de Sint Joepmert op 19 meert jl. Waat ein sjoon tradities höbbe veer toch. Mesjiens kènt de Superfanfare ouch ein waere?! Geine haet bie ’t krombroodrape get gezag euver ’t plattrappe van ’t graas van de kogelvanger, of ’t verjage van de veugel en kaorewouf door de meziek sss Ou En ’t Krom-broodrape-beeld kump op zien nuuj plaatsj baeter oet de verf, vènj ich.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
De naam april kump van ‘t Latiense werkwoord aperire, dat “aopene” betekent. Waarsjienlik verwis dit naao de gruij van de plante en bloume in de lente. In ‘t Latien waar ‘t woord veur april aprilis en dit kènt muigelik trökgaon op ein Etruskisch woord dat oetèntjelik verbónje is mit de naam Aphrodite, de godin van de leifde. Die kènt zo wie bekènd in ’t vruigjaor (april) ouch flink gruije!
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Wie-t geer höb gemirk versjine mien sjriefsels nogal ónreigelmaotig. Dat kump ómdat ich mit anger zake bezig bèn gewaes die väöl tied in besjlaag genaome höbbe, zo wie ’t make van mien viefde buikske mit gedichter en verhaole in ’t Zittesj, dat pas is oetgekómme! Mer ouch ómdat veer in ’t vruigjaor zoväöl muigelik wille geneite van de natuur en d’r dus reigelmaotig ei paar daag tösjenoet gaon. Mer dat levert ouch weier nuuj verhaole op. Geer houf uch dus gein zörg te make. Ich blief sjrieve, blif geer laeze? 😉
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Pès de volgende van KUL pès KULTUUR. Blief gezóndj.
Reageiere: johnhertogh@gmail.com
Mien nuutste bouk “EINE POES BLOUME” is veur € 12,50 te koup bie Wim Krings.
Toch neit te duur veur ein sjtökske Zittesje kultuur!
=================================================================================
Van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch.
Jaorgank 9 nr.4 28-2-2024
Bekans meert, feesmaondj!
’t Is bekans meert. Veur mich eine biezunjere maondj. Op de “Internationale Vrouwedaag”, 8 meert a.s., haop ich 75 jaor te waere. Danke, danke! En dat neit allein. Op daen daag lik ouch – es alles lök - mien viefde en nuutste bouk bie Wim Krings in de boukhanjel. (De oplaag is gelimiteierd, dus…)
D’n tittel is: EINE POES BLOUME in ’t Zittesj. Gevöld mit verhaole en gedichter en mit prechtige teikeninge van Jan Ruigt. ’t Zeen 165 pagina’s in A5 formaat. En…Alweier ein oetgaaf in de © Veldeke Krènk Zitterd reeks.
Mit St.Joep (19 meert) sjteit Veldeke Krènk Zitterd op ein biezunjer plaatsj: in ’t Mariapark op de Awwe Mert. Geer zeet dao de gansen daag wilkom. En es geer tösje 13:00 oer en 15:30 oer dao kómp, krig geer gans veur niks ein perseunlik weurdje van de dialeksjriever gesjreve in eur aangekoch buikske.
Veur de pries houf geer ’t neit te laote, want 12,50 is toch neit te duur veur ós Zittesje kultuur!
De Sint Joepmert is eine jaormert mit ein rieke gesjichte van mee es 200 jaor. Teendoezende bezuikesj oet de regio en wiejer weg kómme dan nao Zitterd.’t Is neit allein de eesjte van ‘t jaor mer ouch de grootste van ’t ganse landj! Mee es vief kilometer aan kräöm sjtrèkke zich oet door de historische bènnesjtad.
Sjpraekweurd over meert:
In meert zeen alle ketjes graw en löp zich mennige jóng de sjene blaw. Beteikenis: In meert kriege väöl verleifde de haos (kous)oppe kop (waere dan aafgeweze). En ouch: Meerts sjneewater - water van in meert gevalle sjnee - is ein goud millesien veur brennende (óntsjtaoke) ouge. En: Hómmel in meert is zaenge veur de aerd!
Meert kump van Mars, de god van de oorlog; zo genuimp omdat in ‘t vruigjaor de sjtried, dae in de wèntjer sjtil loug, weier wiejer koosj gaon.Oorsjpronkelik waar Mars ouch de god van ‘t gewas; in meert kump dit op. Ze nuime meert ouch waal dorremaondj. Deze naam sjleit op de kale, dorre tek van buim en sjtruuk die nog neit volop in blui sjtaon.
Blief gezóndj. Zeen veer ós op Sint Joep? Reageiere: johnhertogh@gmail.com
===============================================================================
Van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch.
Jaorgank 9 nr.3 9-2-2024
Laesvouwer .
Veurdat geer uch in de Vastelaoves-viefdaagse sjtort, sjik ich uch mien nuutste sjtökske. Nog sjus veur de vastelaovend haet Koen Bothmer oet Houtem (Holtum) ein veurlaesbuikske oetgebrach mit d’n tittel: “Vastelaovendture”. Gesjik veur kènjer van 5 pès 8 jaor en hun awwesj of grootawwesj natuurlik. ’t Is ein sjpan-nend verhaol dat de houfpersoon, Resi oet Houtem, door de ganse provins leet zuike nao de verlaore scepter van de prins. Behawve ‘t Houtems dialek kómme ouch anger Limburgse dialekte veur in dit buikske. En es geer gein (klein-) kènjer höb óm veur te laeze: de 143e jaorgank van de officieel gezèt van de Marotte Zitterd: “De Pappegey”, is ouch de muite waerd! D’n tittel van mien sjtökske is neit veur niks van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch.
Oetwejje.
Veer gaon nao de vastelaovesdaag, es ’t waer ’t toeleet, aeve oetwejje. Nao de Swif-tervallei. Mit de trein vare veer dan nao Den Helder, mit de boot nao ’t eilandj en dan nao ós besjtömming, wo ein aantal famiejeleje, die neit zo van de Vaste-laovend zeen, ós opwachte. Gezèllig. Aeve zuvere zawte zeelóch sjnoeve. En lekker wanjele op ’t sjtrandj. Ich höb mich get verdeip in ’t eilandj. Wós geer trouwes dat Texel (me zaet Tessel) neit ummer ein eiland is gewaes? In 1170 woort ’t ein eiland door de zgn. Allerheiligenvloed. Doe woort ’t losgesjlage van ’t vastelandj. En wós geer dat Ouwe Sunderklaas in Texel wurt/woort gehawte. Ein bekans oetgesjtórve gebroek, wo bie in alle dörper ‘gesjpeuld’ wurt. Speulen (nae gein Mestreichs) wilt zègke, dat ein bepaold plaatsjelik nuutsfeit van ‘t aafgeloupe jaor wurt naogesjpeeld. Dat speulen gebeurt mit maskes op, zodat de speulers neit te herkènne zeen. ’t Liek ’n bietsjke op ’t laammake van de Zittesje hoeraes…
Sjtechele.
Me haet zich waal goud gesjtecheld euver d’n oetsjlaag van ’t LVK. Da’s toch jeder jaor ‘tzelfde, vènj ich. Sjtechele of leiver gezag laammake heurt toch ouch eigelik bie de vastelaovend. ’t Is toch sjoon dat ‘r zoväöl leidjes in ós taal waere gebrach! ’t Is bekans Valentijnsdaag. Ich höb dao ooits ein verhäölke euver gesjreve, waat ouch in miene nuje verzamelbundel “EINE POES BLOUME in ‘t Zittesj” sjteit. Mer dao-euver mee in de volgende van KUL pès KULTUUR op 27 fibberwari aan-sjtaonde.
Ich wunsj uch allenej ‘ne zelige Vastelaovend!
=================================================================================
‘n Korte van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch.
Jaorgank 9 nómmer 2 en einhawf 26-1-2024
Ein korte van KUL pès KULTUUR
Op dónderdig 25 jannewari woort bie poptempel VOLT bie Tekstverslaafd van Drik Heffels de nuje Zittesje sjtadsdichter benuimp/oetgeroupe. ’t Initiatief koum van de gemeinte Zitterd en is tiedes de Sjtadsgesjprekke in de Ligne aangezjwengeld bie de wethawwer. Tiedes die biejeinkoms woort Drik Heffels doe al abusievelik geïntroduceierd es de sjtadsdichter, mer dat haet ‘r dae aovend nog gekorrigeierd! Mer noe is ’t dan toch gebeurd:
Ouch van mich eine gemeinde perfisiat veur de driede sjtadsdichter van Zitterd, nao Rouke van der Hoek en Lilian Caessens. (in de gezèt haw me die ‘vergaete’ te nuime!)
Meistes geit ’t bie dit saort verkeizinge toch zo dat ‘r van te veure goud reklaam wurt gemaak, zodat eventuele kandidate zich bietieds kènne insjrieve en ouch de veurwaarde, de criteria veur de deilnummesj en de jurylede dan bekènd waere gemaak. Zo góng ’t ouch mit de verkeizinge van beveurbeeld de Zwentibolddichters. Mer dat góltj doe veur ein groter gebied dan de sjtad, namelik ’t ganse landj van Zwentibold. (sjrif eine greutsje awd-Zwentibolddichter!)
Wie ich de aankóndiging van de oetruiping op FB lous, kreeg ich metein van allerlei kènj de vraog of ich mee wós euver de sjtadsdichter. Ein groot deil van de mich bekènde dichtesj en dichteresse oet Zitterd haw niks geheurd en haw gein idee van wae, wie of waat. Woróm ze mich dat vrouge weit ich neit, mesjiens ómdat ich al op laeftied bèn?? Eigelik, zo lous ich in ein raodssjtök, zou in eine sjriefwedsjtried bepaald waere wae de nuje sjtadsdichter zouw waere. Dat klónk logies. Mer noe is direk gekaoze veur Drik! De gemeinte leet weite dat “eine sjriefwedsjtried oetsjrieve neit haolbaar waor bènne ’t tiedsbesjtek wo-in dat noe nog zou mótte gebeure”?! Ouch ’t feit dat Drik mit zien “Tekstverslaafd” mee kontakte mit de jóngere inwonesj van de gemeinte haet, haet natuurlik ein rol gesjpeeld. Mer ich dènk dat de generatie dichtesj die óngesubsideierd op hun kaemerkes mui-zelig hun gedichter sjrieve, haope dat ze neit vergaete waere in de planne van Drik! Tensjlotte: In de nuutsbreif van de gemeinte lous ich dat Drik de kómmende twee jaor inwonesj geit betrèkke bij de dichtkunst. Sjoon hè, mer dao-achter sjtóng ein zin-ke dat mich toch waal deig naodènke: “Dit is meer dan alleen versjes voorlezen!” Dat vónj ich neit sympatiek klinke.
Drik, nogmaals: van harte gefillisiteierd en väöl sukses!
John Hertogh. De volgende van KUL pès KULTUUR kump d’r aan
=================================================================================
Van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van mich veur uch.
Jaorgank 9 nr.2 22-1-2024
Vrasje, oftewaal ‘t Nuujjaor aafgewènne.
2024 is in jeder geval knallend begoosj! Drie waeke geleje alweier. Waat ein lawaai, waat eine sjtank. Ich mót toegaeve d’r waar toch waal ouch sjoon seier-vuurwerk bie. Ouch ’t vrasje waar gans gezèllig. Vruiger, wie veer nog in ’t Lömmericherveldj woonde, waar ‘t eine richtige sjport óm es eesjte eemes te vrasje mit Nuujjaor. Veer kènjer versjtaoke ós goud en sjprónge ónverwachts op óm famieje, vrunj of kènnisse ’t eesj “ei Zelig Nuujjaor” te wunsje. Degein dae vrasj woort, mous ‘aafbetale’ mit sjlók, waffele of soms ouch mit ein knepke, dubbeltje of kwartje. (veur de jóngere laezesj: 5, 10 of 25 cent). Ich lous ouch urge ein versjke oet daen tied mit bèste wunsje: “Zelig nuujjaor, de kop vol haor, de kop vol nete, zeve maol in ’t bèd gesjete”. Mer dat höb ich al gans lang neit mee geheurd. En ouch neit deze witz: “Daags veur Nuujjaor sjteit eine man oppe Mert mit zoväöl naze es ’t jaor (nog) daag haet”. Degeine dae dit vertèlt mómpelt of ‘vergit’ ’t weurdje ‘nog‘.
Intösje is de krisvakans ouch aafgeloupe, de krisboum en ’t krubke zeen op-geruump en ’t volgende feeste zeen al gevierd: De geweldige Plök- en Vaerezitting van de Auwtprinse, wobie exprins Ruud Rousseau beheurlik flink woort aangepak en de gezèllige receptie van de nuje sjtadsprins Nick II mit twee nuuj Riddesj in de Orde van de Pappegey Jan Janssen (van de Sies) en Jan Schaekens (van o.a. ’t Kerkesprojek) plus de insjtallatie van grootvors Jan Janssen. ‘t Vastelaovessezoen is dit jaor erg kort, mer daodoor kènne veer waal achter-mekaar geneite van al waat op ós aafkump. Ich wunsj uch allenej väöl plezeier! Op L1 leite ze al ein sjoon sjtökske zeen van ’t Kerkesprojek in de Optochhal. Zelfs bie ’t Jeugjournaal hawwe ze ouch ein ‘item’ dao-euver. De meziek dae ze daobie dreejde waar eine richtige vastelaoveskraker: Er staat een paard op de gang! ’t Blieve Hollenjers 😉
Op Feesbouk laes ich aaf en toe ouch berichte euver ónkontente inwonesj van ós sjoon sjtedje. Euver ’t water in de grach beveurbeeld, of euver de perkeiertarieve. Ich höb dat ’s vergeleke mit de get grotere dörper en sjtae van Limburg en dan vilt dat toch waal mit. In ós Rosaparking kènt me de gansen daag veur vief euro dreug perkeiere!
Aafgeloupe zóndigmiddig zeen veer nao ’t Toon Hermans Theater (de Sjouwburg) gewaes óm te kieke en te loestere nao Rob Mennen en óze Cyrille Niël. (Veur eine euro koosjte veer dao perkeiere!) ’t Waor ein sjoon interview van 6x11 minute mit fejn leidjes door Cyrille en prechtig pianosjpel van Rob. En ein lekkere frikandel! De zaal haet weier ‘ns goud kènne lache en geneite van de vraoge èn antjwoorde van dit tweetal. Rob wit noe ouch dat in Zitterd Vastelaovend wurt gevierd en geine Carnaval.
Pès de volgende van KUL pès KULTUUR op 26-1-2024, of eerder of later! Blief gezóndj. Reageiere: johnhertogh@gmail.com
===================================================================================
Van KUL pès KULTUUR , ein sjtökske Zittesj van mich veur uch, door John Hertogh
Jaorgank 9 -1 2-1-2024
Oetgeroetsj?
Wie_t geer zuut is de kop van dit eesjte sjtökske van dit jaor get verangerd. Geer zuut noe mien femiejewaope, ’t waope van Zitterd, de logo’s van de Algemeine Sjrieverskrink, Veldgewas en Veldeke Zitterd d’r baove sjtaon. Die zeen mich al-lenej aeve leif, daoróm! En ’t is weier ’s get angesj.
‘t Logo van de Zwentibolddichter haet zien deins gedaon, alle ouge zeen waat dat betruf gerich op mien opvolgster Annemarie Gulikers. Sukses Annemarie… en sjrief ouch ’s get in ‘t Zittesj! 😊
Ein nuut jaor. Ich vuil aan mien water dat ’t óndanks alle elenj oppe welt toch ein fejn jaor wurt. Wae mich kènt wit dat ich noe einmaol positief bèn ingesjtèld. Laote veer aanvange mit de feeste die oppe rol sjtaon of sjus veurbie zeen. Allereesj: Zeet geer goud ’t Nuujjaor ingeroetsj? Awdjaorsaovend wurt wurt bie ós naobere Sylvester genuimp. Dat waar de sjterfdaag (in ’t jaor 335) van de Hèlge Sylvester, de 33e paus van de R.K. Kirk. Hae is de patroonheilige van de hoes-deiere, ‘ne gouwe ougs en ’t nuje jaor.
Euver ein paar daag, zaoterdig de zösde jannewarie is ’t neit allein DrieKeuninge mer dan is ouch de Plök en Vaere Zitting van de Marotte en einen daag later receptie van de Sjtadsprins, alletwee in ’t Forum. En neit te vergaete: op zaoterdig 13 jannewarie sjpeelt ós Fortuna taege Sparta! Óm hawf vief al. Taege daen tied zal ich ouch waal de krisboum en alle lempkes en verseieringe nao de zölder höbbe gebrach! En de vastelaovessjpulle nao ónger!
Aangezeen ich get mee tied wil besjtaeje aan mien gedichter en korte verhaole en ouch nog ummer ómgang bèn mit mien viefde buikske dat in meert wurt gepre-senteierd, kómme de sjtökskes van van KUL pès KULTUUR veurluipig óm de drie waeke op eure mail, op Feesbouk en op mien site www.zittesj.jouwweb.nl Euver de päöl nuime ze dat ouch waal “kürzer treten”! Mer geer houf uch gein zörg te make…ich blief sjrieve, ouch in 2024. Haopelik blif geer ouch alles laeze.
Pès de volgende van KUL pès KULTUUR op 22 jannewari 2024. Blief gezóndj. Reageiere: johnhertogh@gmail.com
=======================================================================================
Maak jouw eigen website met JouwWeb